ساخت گلخانه هیدروپونیک(ایروپونیک،NFT،شناور)

برای ساخت گلخانه هیدروپونیک(ایروپونیک،NFT،شناور) باید مثل یک کشت خاکی یک گلخانه ای داشته باشید تا بتوانید اقلیم گلخانه را کنترل کنید.

در ابتدا باید شرایط اقلیمی آن منطقه را از لحاظ شدت باد،میانگین دما (حداقل در ۳۰ سال اخیر) و نوع و میزان بارش و… را بررسی کرد تا بدانیم توجیح پذیر است که در منطقه مورد نظر گلخانه احداث شود یا خیر؟

مثلا باید در نظر داشت در مناطقه ای که هزینه ساخت به علت سختی شرایط ( اقلیم بد) بالا هست محصولی تولید شود که توجیح داشته باشد و یا اگر توجیح نداشت گلخانه احداث نشود.

این یک موضوع بسیار مهم است که باید توجه ویژه ای به آن شود.

دو روش ساخت متفاوت:

در این باره ۲ نوع دید ساخت گلخانه وجود دارد که نوع اول ساخت گلخانه های طرح اسپانیایی هست که میگوید با کمترین هزینه در مناطقی که شرایط ایدآل دارند گلخانه ساخته شود و هزینه ای برای گرم و سرد کردن مصرف نشودیا کمتر مصرف شود.

نوع دوم طرح هلندی است که میگوید در بدترین شرایط با گلخانه های مکانیزه بتوان خارج از فصل و هر نوع اقلیمی تولید کرد.

مسئله مهم دیگری که باید به در ساخت گلخانه هیدروپونیک توجه شود متراژ گلخانه است که هر چقدر متراژ بیشتر باشد توجیح پذیر تر است زیرا یکسری هزینه ها هستند که برای گلخانه ۱۰۰۰متری و یا ۳۰.۰۰۰متری یکی هستند و باید انجام شود ولی تولید در گلخانه ۳۰.۰۰۰متری ۳۰ برابر بیشتر خواهد بود.

گلخانه‌خانگی:گلخانه های زیر ۱۰۰۰متر جز گلخانه کوچک مقیاس یاخانگی محسوب میشوند.در این نوع گلخانه ها بازار هدف بازار محلی است و گلخانه دار باید بررسی محلی داشته باشد و بداند در منطقه ای که گلخانه کوچک مقیاس احداث میکند چه محصولی در آن بازار بفروش میرسد.

مثلا در مناطق شمالی کشور گلخانه های کوچک مقیاس تولید گل موفق هستند ولی در جنوب کشور گلخانه های کوچک مقیاس تولید نشا و در برخی مناطق تولید سبزی، پس باید قبل از ساخت گلخانه بررسی محلی برای فروش موفق انجام شود.

نوع سازه:

ساز هایی که امروزه استفاده می شود از جنس گالوانیزه هستند در قطر و ابعاد متفاوت با ضخامت های متفاوت که بصورت پیچ و مهره بهم متصل می شوند.

جهت گلخانه ها را در ایران شمالی جنوبی میسازند تا گیاه نور کاملتری دریافت کند.

ارتفاع گلخانه باید مناسب با نوع کشت گیاه ساخته شودمثلا برای گیاهان رشد محدودمثل توت فرنگی کاهو و گیاهان آپارتمانی گلخانه با ارتفاع ستونهای ۳ متری کافی است ولی برای گیاه گوجه گلخانه ای حداقل باید ۵متر ارتفاع داشته باشد

این را باید در نظر داشته باشید که هرچی ارتفاع گلخانه بیشتر باشد اقلیم بهتری خواهیم داشت ولی هزینه بیشتری برای کنترل این اقلیم باید بشود.

عرض دهانه گلخانه هایی که در حال حاضر ساخته میشود اغلب ۸ یا ۹.۶ متر است و طول گلخانه ۴۲ متر و ارتفاع ۴ متر به بالا و تاج ۱.۵ الی ۲ متر بسته به نوع گیاه ساخته میشود.

هر چه عرض دهانه بیشتر باشد هزینه ها کاهش پیدا میکند ولی مقاومت سازه کمتر خواهد شد.

هر چه طول گلخانه بیشتر هزینه کمتر ولی بازدهی فن و پد کاهش میابد و تهویه نیز دچار مشکل میشود.طول گلخانه را میتوان تا ۳۰ متر نیز کاهش دادولی طول استاندارد 42متر است.

پوشش گلخانه:

انواع پوشش بر روی  سازه اجرا میشود ۱-شیشه ۲-پلی اتیلن ۳-پلی کربنات

شیشه: عبور نور زیاد ، تبادل دمایی پایین ، هزینه بسیار زیاد ، مقاومت بالا، خطر شکستگی

پلی اتیلن: عبور نور خوب، تبادل دمایی متوسط ، هزینه پایین ،مقاومت پایین،

پلی کربنات: عبور نور کم، تبادل دمایی کم، هزینه متوسط ، مقاومت بالا

در ساخت سازه های با پوشش متفاوت نوع ساخت هم متفاوت است.

گرمایش گلخانه:

برای گرم نگه داشتن گلخانه میتوان از انواع سیستم های گرمایشی استفاده کرد ولی مسئله ای که خیلی مهم هستش اینکه این سیستم ها دقیق و کنترل شده باشند و بتوانند دمای مورد نیاز گیاه را براحتی تامین کنند و مشکلاتی چون منوکسید و اتیلن و غیر یکنواختی گرما را نداشته باشند.

بهترین سیستمی که در حال حاضر استفاده میشود سیستم گرمایی لوله های آب گرم و یونیت ها هستند که با یک سیستم مرکزی کنترل میشوند ولی رایجترین سیستم گرمایشی در ایران گرمایش با هوای گرم و استفاده از هیتر هاست که مشکلات بسیاری دارد.

سرمایش گلخانه:

برای خنک کردن گلخانه نیز باید از سیستم هایی استفاده کرد،

که تجربه نشان داده باشد که در آن منطقه جوابگو بوده است،

و بتوان دمای مورد نظر را در فصل گرم برای ما تامین کند.

بهترین و بصرفه ترین سیستمی که در حال حاضر اجرا می شود سیستم فن و پد است،

که معمولا فن ها در قسمت جنوبی و پد در قسمت شمالی قرار میگیرد.

تامین رطوبت:

مورد بعد تامین رطوبت بخصوص در فصل گرم میباشد:

سیستم مورد نظر باید بصورت اتومات رطوبت را تامین کند،

و رطوبت گلخانه از ۵۰ درصد کمتر و از ۸۰ درصد نیز بیشتر نشود.

تهویه:

یکی از مهمترین مسئله در گلخانه تهویه آن است بخصوص در فصل سرما،

بطوری که امکان دارد در فصل سرد مجبور شویم سیستم گرمایش را روشن کرده و تهویه نیز انجام شود،

تا هوای تازه وارد گلخانه شود و هوا در گلخانه حتما حتما حتما باید در گردش باشد .

نکته مهم دیگری که باید رعایت شود سیستم آبیاری می باشد:

که بسیار دقیق و با برنامه ریزی باید انجام شود چه در کشت خاکی و چه در کشت هیدروپونیک.

قیمت :

قیمت ساخت گلخانه هیدروپونیک به خیلی عوامل بستگی دارد که میتواند در قیمت گذاری دخیل باشد .

مثلا امکان دارد هزینه دو گلخانه یک هکتاری با نقشه های متفاوت بسیار باهم فرق داشته باشد،

پس باید طبق نقشه زمین قیمت ساخت اعلام شود

از طرفی نوع اجناس بکار رفته شده در سازه میتواند در کم و زیاد شدن هزینه ها تاثیر گذار باشد.

مثلا در یک گلخانه ای که در منطقه بادخیز است :

ضخامت ستون ها هم از نظر ابعاد و هم از نظر ضخامت خود ورق بکار رفته شده باید بیشتر باشد.

این موضوعی است که یکسری سازنده ها به آن توجه نکرده و با قیمت پایینتر گلخانه احداث میکنند،

و گلخانه دار را دچار خسارات جبران ناپذیری می کنند.

نوشته:مهندس هوشنگ قهاری